نظریهی شناختشناسی تکوینی (ژان پیاژه)
بدون آشنایی با ویژگیهای فکری و عقلی کودکان در هر دورهی سنی نمیتوان در پیشرفت تحصیلی آنان توفیق ارزندهای به دست آورد .در نظام پیاژه اساس یادگیری بر داد و ستد فرد با محیط و دورهها و مراحل رشد استوار است .کودک در نتیجهی تعامل با افراد و شرایط زیستی و اجتماعی ، خود را با محیط سازگار میسازد ، بنابراین ، مفاهیم و محتوا ساخت و کارکرد از اهمیت بالایی برخوردارند .در کاربرد آموزشی نظریه شناختشناسی تکوینی باید موارد زیر را در نظر گرفت :
1 ـ همنوایی فکری
2 ـ بهرهگیری از مطالب عینی
3 ـ تنظیم سلسله مراتب درسی
4 ـ توجه به سطح اختلاف مطالب موجود و جدید
5 ـ آموزش انفرادی
ارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی
*درارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، علاوه بر آزمون های عینی از آزمونهای انشایی و باز- پاسخ نیز استفاده می شود.
*درارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، هر روش ، ابزار یا موقعیتی که برای سنجش وارزشیابی دانش اموزان استفاده می شود باید با توجه به رشد سنی و شناختی دانش آموزان انتخاب شده باشد.
*درارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، تکالیفی برای فراگیران مطرح می شود که با سطح توانایی فرد آن ها متناسب باشد. هیچ چیز به اندازهی شکست و ناکامی بیش از حد برانگیزش و علاقه تأثیر مخرب ندارد.
*درارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، تکالیفی برای فراگیران ارائه می شود که به گام های کوتاه تقسیم می شود تا در آن ها برای توسعهی شناخت از گام ساده به پیچیده استفاده شود.
*درارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، فرآیند کسب دانش موردارزیابیقرارمیگیرد.
*در ارزشیابی با رویکرد شناخت گرایی، راهبردهایی که دانش آموز از آن ها استفاده می کند تا دانش، مهارت ها وعادت های کاری را به گونهای معنادار، در انجام تکالیف به کار ببرد، مورد قضاوت قرار می گیرد.